HOE CAMOUFLEER JE JEZELF BIJ WILDLIFE FOTOGRAFIE?
- Zien zonder gezien te worden, de onzichtbare wildlifefotograaf -
Schuiltenten en andere camouflage artikelen worden erg veel gebruikt in de natuur- en wildlifefotografie. In dit artikel geven we aan jou uitleg welke accessoires kunnen helpen om jezelf te camoufleren om zo tot betere foto's te komen. Natuur- en wildlife fotografen (dierfotografen) hebben te maken met "leefregels" en wij geven naast achtergrondinformatie ook tips & tricks om snel thuis te raken in deze fantastische fotografische passie van veel natuurliefhebbers. Mocht je vragen hebben dan graag een email naar outdoor@benel.nl
Schuiltent Buteo Mark II Groen
Inhoud: (klik op blauwe link voor hoofdstuk)
1. Onzichtbaar is niet gezien, niet gehoord en niet geroken worden!
2. Geschiedenis van camouflage in wildlifefotografie.
3. Verschillen tussen statische en dynamische fotografie.
4. Opportunistische aanpak of projecten?
5. Plaats bepalen voor de fotoshoot.
6. Wanneer gebruik je welk camouflagemiddel?
7. Schuiltenten en welke types.
11. Camouflagenetten/schermen.
12. Gebruik van natuurlijke camouflagematerialen.
14. Het vergroten van je kansen.
15. Wat te doen als je weggaat van jouw fotoplek?
16. Nog wat laatste tips & tricks voor succes.
Badderende Visarend vanuit ligtent Falco Mark II/III
-
1. Onzichtbaar is niet gezien, niet gehoord en niet geroken worden!
Niets is zo leuk om helemaal zelf tot mooie foto’s te komen die jouw persoonlijke stempel dragen. Natuurlijk is fotograferen vanuit gehuurde hutten leuk en is alles top geregeld, maar voor een meer natuurlijkere en unieke manier van wildlifefotografie moet jezelf op pad.
Als wildlifefotograaf is het van groot belang om zo min mogelijk op te vallen in het veld. Niet tijdens de voorbereiding en niet tijdens het fotograferen zelf. Voor velen van ons is dat vanzelfsprekend, maar toch wordt er vaak, in alle enthousiasme, tegen gezondigd.
Als je alleen bent is dit natuurlijk gemakkelijker, maar vaak gaan we samen met een maatje of zelfs een groepje fotografen. In fotohutten die verhuurd worden kan er vaak veel meer, maar in de “vrije” natuur is het een heel ander verhaal.
Wil je optimaal onzichtbaar zijn, ga dan in je eentje het veld in om te fotograferen en let op dat je niet gezien, gehoord of geroken wordt. Dit is natuurlijk wel afhankelijk van de doelsoorten; zoogdieren reageren anders dan vogels.
Overall is het altijd het beste als de dieren je niet zien, je niet zien bewegen, je niet horen, je apparatuur niet horen en bij zoogdieren, je zeker niet ruiken.
Een heleboel “niet” tips, maar ze zijn positief bedoeld en zullen je zeker van pas komen tijdens het fotograferen.
2. Geschiedenis van camouflage in wildlifefotografie.
Het fotograferen van vogels en zoogdieren gebeurt al net zo lang als de fotografie oud is. Vroeger waren de sluitertijden erg lang door de laaggevoelige emulsie op de glasplaten en later het foto- of dia materiaal.
Daardoor werd er in de vroege jaren vooral in de buurt van nesten van vogels gefotografeerd omdat die nu eenmaal erg stil zitten. Dit werd toen al vaak gedaan vanuit schuiltentjes van zwaar canvas doek.
Verder werd er al veel camouflage materiaal gebruikt naar het voorbeeld vanuit de jacht. Zo wie zo waren jacht en wildlifefotografie heel erg aan elkaar verwant door het gezamenlijke doel om de dieren zo goed en dicht mogelijk te benaderen en met een “trofee” naar huis te komen.
3. Verschillen tussen statische en dynamische fotografie.
Een belangrijk verschil in aanpak is of je vanuit een vaste locatie gaat werken en de dieren naar je toe laat komen of dat je zelf naar de dieren toegaat. Bij beide moet je natuurlijk zo onzichtbaar mogelijk zijn.
Als je de statische vorm beter bij je vindt passen zorg je voor een goede plek waar je jouw schuiltent neerzet. Na een goede voorbereiding wacht je geduldig af tot de dieren voor je schuiltent verschijnen.
Bij de dynamische aanpak lijk je meer op een jager uit vroegere tijden die “rondsluipt” totdat je een dier tegenkomt.
Een tussenvorm is het werken met een bag hide of burka, waarbij je wel rondstruint maar als je iets ziet, bijvoorbeeld een Ree, je gaat zitten onder de bag hide en afwacht todat het dier dichter naar je toekomt.
Succes is heel goed mogelijk bij vooral zoogdieren zoals Vos, Ree, Das en Edelhert etc.
Belangrijk bij al deze manieren van het benaderen van wildlife is natuurlijk een perfecte camouflage om de dieren niet te verstoren (zicht, gehoor en reuk).
Al deze manieren gaan we zo dadelijk nog meer uitlichten.
4. Opportunistische aanpak of projecten?
We kijken hierbij even niet naar het twitchen en fotograferen van vogels, omdat we het nu alleen hebben over de “gecamoufleerde” manier van wildlifefotografie.
Zoals er zoveel verschillende mensen/fotografen zijn, zo zijn er zoveel verschillende manieren van aanpak om tot goed beeld te komen. Sommige houden van het benutten van alle kansen die zich voordoen en van veel soorten op beeld zetten. Andere houden van een projectmatige aanpak om zo tot meer diepgang te komen bij het fotograferen van hun doelsoorten.
In beide gevallen zal je rekening moeten houden met het onzichtbaar zijn voor jouw onderwerp en jezelf en daarvoor jouw schuiltent of omgeving zo goed mogelijk te camoufleren.
-
5. Plaats bepalen voor de fotoshoot.
Heel belangrijk is natuurlijk waar je gaat fotograferen, of je gaat struinen of aanzitten. Let op hoe de zon over de dag staat (app gebruiken zoals TPE en PhotoPills ), hoe je achtergrond er uit ziet en hoe de wind staat.
Verder hoe de aavlieg- of aanlooproutes zijn, waar de wandelpaden zijn (verstorende wandelaars) en of er werkzaamheden in het gebied zijn. Kies een mooie achtergrond en een natuurlijke setting voor het beste resultaat.
Een schuiltent plaats je het liefst tegen een donkere achtergrond, opgaand in de natuurlijke omgeving of gebruik makend van opvallende natuurlijke zaken of menselijke bouwsels om zo min mogelijk op te vallen.
Denk ook na of, en waar je in het gebeid mag komen en vraag zonnodig toestemming aan eigenaars of gebiedsbeheerders. Het gebied vantevoren verkennen en soorten bestuderen is zeer raadzaam omdat het je succes positief zal beinvloeden.
-
6. Wanneer gebruik je welk camouflagemiddel?
In dit artikel heb ik het over schuiltenten, bag hides/burka’s, camouflagepakken, camouflagenetten/schermen en natuurlijke camouflagematerialen.
Wanneer gebruik je nu wat?
Ga je rondstruinen, dan zijn camouflagepakken een goede manier om jezelf onzichtbaar te maken.
Een ander hulpmiddel tijdens het rondlopen is de bag hide of burka. Dit is eigenlijk een soort tent, maar dan zonder tentstokken en dus erg flexibel.
Voor het langere en onzichtbaardere aanzitten zijn schuiltenten eigenlijk de ultieme oplossing: je maakt het jezelf gemakkelijk en jezelf onzichtbaar voor dieren zonder ze te verstoren.
Mocht je toch wat flexibeler willen opereren en niet “opgesloten” willen zitten in een schuiltent, dan is een camouflagenet of camouflagescherm een goed alternatief.
Tenslotte zijn voorgaande hulpmiddelen nog aan te vullen met natuurlijke materialen die je in het veld tegenkomt. Of je gebruikt zelfs alleen maar natuurlijke materialen om jezelf te camoufleren.
-
7. Schuiltenten en welke types.
Schuiltenten zijn wel het meest optimale hulpmiddel in de wildlifefotografie. Je maakt als het ware een cocon om je heen waarin je onzichtbaar bent voor de dieren. Een ander groot voordeel is dat je een prettige en aangename werkruimte hebt waarin je het, indien nodig, lang en comfortabel uithoudt.
Er zijn een aantal types: pop-up schuiltenten, “retro” vierkante tenten met tentstokken, Chair hides (tent met geintegreerde stoel), Dome hides (tent met kruislings stokken) en Umbrella style hides (tenten met een paraplu frame).
Er zijn eenpersoonstenten, tweepersoonstenten, ligtenten.
De basis is bij allemaal dat je een tent hebt met fotovensters en kijkgaten. Vaak zitten er ook nog openingen in om een statiefpoot naar buiten te steken. Je hebt dan meer ruimte aan de binnenzijde over voor jezelf met stoel en rugzak.
Fijn is om een schuiltent snel op te zetten en daarvoor zijn de pop-up tenten wel het snelst. Maar ook bij de andere types is het zo gedaan en het maakt echt niet uit als het een paar minuten extra kost. Door jouw aanwezigheid is er toch al een korte verstoring.
Schuiltenten zijn gemaakt van polyester, katoen of poly-katoen met of zonder coatings voor waterdichtheid. Allemaal met hun eigen voor- en nadelen v.w.b. kleurvastheid, waterdichtheid en levensduur.
Het uiterlijk wordt bepaald door de kleur en het camouflagepatroon. Nu is het wel zo dat het voor dieren over het algemeen niet heel veel uitmaakt, maar des te meer om je te camoufleren tegen menselijke pottenkijkers.
De stoffen kunnen uni-groen, camouflage vlekken, getekende bosprint of foto-realistische bosprint zijn. Allemaal aan te passen aan de omgeving en de jaargetijden.
-
8. Drijftenten.
Een zeer bijzondere vorm van wildlife fotografie is het fotograferen vanuit een drijftent. Het is een soort opblaasbootje met een schuiltent erop.
Het mooie is dat je rustig over het water kunt drijven en heel dicht bij de vogels en zoogdieren kunt komen. Omdat je een laag standpunt boven het wateroppervlak hebt, krijg je prachtige low-level opnames.
-
9. Bag hides.
De bag hide of burka is eigenlijk een soort van schuiltent zonder stokken. Fotografen die graag door het gebied willen rondlopen, maar toch zichzelf willen camoufleren als er zich een kans voordoet, zullen een bag hide zeker waarderen.
Bag hides is licht van gewicht, zeer flexibel in inzet en heeft een kleine pakmaat zodat het altijd past in een rugzak. Er zijn varianten van stoffen die ook bij schuiltenten gebruikt worden en andere zijn van een meer ademende stof.
Het idee bij het gebruik van een bag hide is dat je door het veld loopt en als je bijvoorbeeld een Vos ziet aankomen, jezelf onder de bag hide verstopt. Je kan erin staan, hurkend fotograferen of in een zittende positie plaatsnemen.
De “kunst” is dus om de dieren vroegtijdig te spotten, de richting waarin het dier zich verplaatst goed in te schatten en dan rustig af te wachten tot het goede moment.
Bag hide Groen
10. Camouflagepakken.
Camouflagepakken zijn van vaak gemaakt van ghillie strings, een soort van gekleurde touwtjes, of van een soort stof met 3D blaadjes er op.
Er zijn poncho’s, broeken, jassen, hoeden, gezichtsmaskers en handschoenen, zodat je als een volledige “struik of bossage” door de natuur kunt lopen.
Het ziet er natuurlijk erg raar uit, maar de resultaten zijn verbluffend en veel fotografen zweren erbij. Een bijkomend voordeel bij de 3D blaadjes kleding is dat het echt superlicht van gewicht is, van ademmende stof is en heel klein op te vouwen is, waardoor het altijd in jouw rugzak past.
11. Camouflagenetten/schermen.
Camouflagenetten zijn er in allerlei maten, vormen en kleuren. De basis is dat er een bladerpatroon wordt nagebootst. Het is eigenlijk een lap stof waar vormpjes uit gestanst worden zodat een bladereffect ontstaat. Er zijn varianten met of zonder ondernet van touwtjes, dit is voor eventuele extra sterke van het net.
Je kan de netten gebruiken om er een gecamoufleerde schuiltplaats mee te maken of om bijvoorbeeld een schuiltent verder meer te camoufleren.
Camouflageschermen zijn eigenlijk camouflagenetten die opgespannen zitten tussen een frame of stangen constructie. Het is zo erg gemakkelijk om er achter te gaan zitten en een goede fotoplek te maken.
-
12. Gebruik van natuurlijke camouflagematerialen.
Natuurlijke camouflagematerialen zijn los te gebruiken of als een soort van “topping”. Denk hierbij aan grassen, bladeren en takken die je op de plaats waar je bent aantreft. Let hierbij wel op dat je niet onnodig vernielingen aanricht, dus “tuinieren” doe je met beleid.
Camoufleren is het niet alleen nodig om de dieren voor de gek te houden, maar vooral ook om je onzichtbaar te maken voor andere mensen. Niets zo erg als er na uren wachten eindelijk iets komt en je dan plots opgeschrikt wordt door een voorbjijganger met de vraag “wat bent u aan het doen of wat zit er?”
Dit is dus een erg belangrijke tip; houdt bij het camoufleren altijd rekening dat je wilt voorkomen om ontdekt te worden door dier of mens. Wachten is niet erg, maar wel als jouw mooie plannen vroegtijdig om zeep worden geholpen.
-
13. Hoe gedraag je jezelf?
Als je voor de dynamische aanpak (rondlopen) gaat zorg je dat jezelf goed gecamoufleerd bent, dat begint al bij kleding met een kleur die bij de omgeving past. Tegen het geluid is ritselvrije kleding aan te bevelen. Let vooral ook op handen en gezicht, dat zijn vaak de meest oplichtende en dus opvallende plekken. Verplaats jezelf rustig door het veld en stop regelmatig om te “scannen”.
Mocht je voor zoogdieren gaan, let dan op dat je geen sterk ruikende geuren “draagt” van bijvoorbeeld deodorant of after-shave o.i.d.
Nog een tip is om, ook weer voornamelijk bij zoogdieren, rekening te houden met de windrichting. Probeer zoveel mogelijk tegen de wind in te lopen of te zitten zodat het wild je niet kan ruiken.
Als je in een schuiltent gaat zitten of op een plek achter bijvoorbeeld een camouflagenet of scherm, zorg dan dat je het liefst donkere kleding draagt, jezelf rustig beweegt, weinig geluid maakt en niet te dicht vooraan het fotovenster komt met jouw gezicht (3D blaadjes gezichtsmasker dragen). Ook het dragen van bijvoorbeeld 3D blaadjes handschoenen is goed om jezelf nog meer te camoufleren.
Misschien een van de belangrijkste tips is om niet constant te gaan spieken naar alle kanten. Ook is het goed om een kant te kiezen om vanuit te fotograferen en niet van kant te wisselen. Dit gaat vaak met veel geluid en beweging, waardoor de dieren eerder schrikken. Mocht je in een grotere schuiltent zitten, dan kan het nog wel eens lukken om te verplaatsen naar een andere kant.
-
14. Het vergroten van je kansen.
Voor het vergroten van je kansen kan je gebruik maken van voer, water, lokfluiten en lokmiddelen zoals reeënfiepen tijdens de reeënbronst etc.
Let hierbij echter wel op wat er wettelijk mag en wat jezelf verantwoord vindt. Verontrust de dieren nooit en zorg dat ze geen onnatuurlijkgedrag gaan vertonen.
-
15. Wat te doen als je weggaat van jouw fotoplek?
Als je klaar bent met jouw foto-sessie, dan ruim je rustig de foto-apparatuur op, vouwt je schuiltent in, ruim eventule props op en zorg dat je de plek net zo achterlaat alsdat je hem aangetroffen hebt.
Ook hier weer: zien zonder gezien te worden. Zorg dat anderen jouw eerdere aanwezigheid niet zien.
-
16. Nog wat laatste tips & tricks voor succes.
Tip 1: Schuiltent eerder plaatsen, zodat dieren kunnen wennen.
Tip 2: Silent mode of spiegel opklappen gebruiken tegen geluid.
Tip 3: Houdt schuiltent deur dicht i.v.m. lichtinval van achter.
Tip 4: Check de achtergrond vooraf voor een beter resultaat.
Tip 5: De aanhouder wint!
Succes met jouw volgende foto-shoot en mocht je een schuiltent of ander artikel willen kopen om jouw fotografie te verbeteren, kijk dan op onze webshop
Jurgen Sloots & team.
Buteo Photo Gear & Stealth Gear
